Opinie czytelników
„Pionierzy i Tytani Polskiej Reklamy” to wielka i wspaniała kronika pionierskiego okresu budowania rynku reklamy w Polsce. Każdy czas i każda epoka potrzebuje swoich kronikarzy i swojej kroniki. Dzięki Piotrkowi Wasilewskiemu, którego znam od prawie 20 lat, nasza branża ma swoją kronikę i swojego wiernego kronikarza. Jak mawia klasyk – kiedy pytają mnie …o informacje na temat prapoczątków reklamy – odsyłam do „Tytanów”, kiedy o najważniejsze podwaliny polskiej kreacji reklamowej – odsyłam do „Tytanów”, kiedy o najważniejszych ludzi polskiej reklamy lat 90., odsyłam do „Tytanów”, kiedy o najbardziej spektakularne i kontrowersyjne kampanie lat 90., też odsyłam do „Tytanów”. Chyba miałbym kłopot z wymienieniem innej tak użytecznej pozycji dla naszej branży jak „Pionierzy i Tytani Polskiej Reklamy”. Apeluję, dbajmy o kroniki naszych czasów i szanujmy ich kronikarzy. Tak ich mało.
Krzysztof Nepelski,
Dyrektor Działu Projektów Specjalnych Grupy RMF,
Dyrektor marketingu i badań RMF FM w latach 1995-2009
Wydana w 1999 roku praca Piotra Wasilewskiego „Pionierzy i tytani polskiej reklamy” jest unikalnym w formie a nade wszystko bezapelacyjnie wyjątkowym źródłem – jak widać po latach, nieocenionym i niezbędnym - rzetelnie zebranej wiedzy o pierwszej dekadzie polskiej reklamy, jej twórcach, ich dziełach i ludziach z „branży”. Do nich od początku należy autor, więc praca ta zawiera wiele danych i informacji niedostępnych w innych, często rozproszonych opracowaniach i periodykach. Przeglądając ją po dziesięciu latach stwierdzić należy, że wciąż jest użyteczna.
Stanisław Celmer, Dyrektor Departamentu Reklamy Biura KRRiT
Książka „Pionierzy i tytani polskiej reklamy” jest ewenementem na polskim rynku. Poczęta z odruchu serca, rodziła się ogromnym wysiłkiem woli i mnisiej redakcyjnej pracy Wydawcy. Dzisiaj, Piotr Wasilewski razem ze swym białym krukiem szybują majestatycznie na naszym reklamowym niebie. Chociaż od pierwszego wydania „Pionierów i tytanów polskiej reklamy” minie wkrótce lat dwadzieścia ani upływ czasu ani postęp intelektualny i techniczny nie osłabiły twórczej aury tej galerii wybitnych matek i ojców założycieli, twórców nowożytnej reklamy polskiej. Ich kreacyjny potencjał, który tak godnie legł u podstaw, wciąż promieniuje niespożytą energią, rzucając wyzwanie drugiej zmianie: czy pokolenie następców dotrzyma kroku prekursorom?.
Leszek Stafiej, Agencja Stafiej Partnerzy
Ta książka znajdzie się zapewne w zbiorach każdego szanującego się specjalisty od reklamy. Dwa podstawowe (zarazem najdłuższe) rozdziały: „Ludzie reklamy – słownik” oraz „Kalendarium polskiej reklamy” opracował Piotr Wasilewski. Pierwszą część tworzy blisko 300 autoryzowanych biogramów ludzi, którzy decydują o kształcie i wizerunku polskiej reklamy ( w tej liczbie także cudzoziemców). Biogramy powstały na podstawie rozesłanych ankiet. Wysłano ich dość dużo, ale do druku zakwalifikowano informacje jedynie o tych osobach, które mają istotne sukcesy na polu reklamy w Polsce. (...) Ponad 120 stron tekstu liczy „Kalendarium polskiej reklamy”; rozpoczynają je, wydane w maju 1990 roku, "Zasady działalności reklamowej w programach Telewizji Polskiej i Polskiego Radia", wydane przez prezesa Radiokomitetu Andrzeja Drawicza. Kończy zaś informacja o nagrodach warszawskiego Festiwalu Reklamy pod nazwą "Złote Orły", który odbył się w grudniu 1998 roku. Każdy rok ma "statystyczne" podsumowanie oraz oprawę graficzną w formie reprodukcji (zwykle) najciekawszych reklam z danego roku (sekwencji filmowych, reklam prasowych, na billboardach itp.). Z „Kalendarium” dowiadujemy się nie tylko o najważniejszych wydarzeniach w świecie reklamy, ale także o postanowieniach prawnych w tej dziedzinie, różnorakich "kodeksach" oraz zyskach mediów z tytułu zamieszczania reklam i największych - w danym roku - reklamodawcach. Każda informacja zawiera odnośnik do źródła. (...) Ważną pozycję w omawianej książce są dane statystyczne: wydatki na reklamę w poszczególnych latach, najwięksi reklamodawcy – obie te pozycje w rozbiciu na media, każdorazowo z komentarzem innego autora. Jest także sporo o badaniach nad reklamą i mediach. Dane zawarte w tych rozdziałach pochodzą od najważniejszych instytutów badawczych, w tym OBP UJ. (...) Niezwykle starannie wydana praca, w twardej oprawie, w nietypowym podłużnym formacie, ma na zewnętrznych marginesach umieszczone identyfikacyjne tytuły rozdziałów oraz - jak wspomnieliśmy wcześniej - wiele kolorowych reprodukcji reklam. Jej lektura to nie tylko uczta dla zajmujących się reklamą i mediami, to także wielka przyjemność dla oka; takich starannych prac zbyt często się ostatnio nie spotyka.
dr Zbigniew Bajka, „Zeszyty Prasoznawcze’, nr. 1 - 2 /1999, Kwartalnik Naukowy OBP UJ
Pierwsza, nie zawaham się użyć tego słowa, encyklopedia polskiej reklamy. Prawdziwe osiągnięcie. Opasłe tomiszcze nie rości sobie bynajmniej pretensji do bycia wyczerpującym zapisem pierwszej dekady z życia polskiej branży reklamowej po zmartwychwstaniu A.D. 1989, ale na pewno jest tej dekady ważnym świadectwem. Nie tylko bowiem cieszą pracowicie zestawione rezultaty najistotniejszych badań branży, sumiennie opracowane "Kalendarium polskiej reklamy", interesujące rankingi (215 agencji reklamowych full service, 20 najlepszych kampanii i tyleż haseł z lat dziewięćdziesiątych), zestawienia przyznanych w tej dekadzie najważniejszych branżowych nagród i wyróżnień czy przypomnienie, że i w reklamie istnieje cos takiego jak etyka. Nie tylko wciąga lektura 289 biogramów ze „Słownika Ludzi Reklamy”, 13 esejów czy mozaika opinii środowiska o problemach polskiej reklamy (zestawienie cytatów pt. "We własnych oczach"). Także poraża autentyczność bezpretensjonalnych wynurzeń indagowanych "pionierów" i "tytanów" oraz mizdrzenie się innych, o nie porównywalnie mniejszych osiągnięciach. Oto prawda czasu: piękno bezpowrotnie minionych chwil pionierskich, bogactwo anegdot, migotliwy blichtr autentycznych szybkich karier i cała fałszywa pozłota gargantuicznie rozbuchanej branży - tak przemawia DOKUMENT. Przyznaję, że gdy już to tomiszcze przewertowałem, to pożałowałem, powiem szczerze, że przez dwa lata nie znalazłem czasu i nie napisałem zamówionego u mnie przez jego redaktora tekstu. I ten żal poniewczasie jest - dla mnie - najlepszym probierzem wartości dzieła Piotra Wasilewskiego.
Krzysztof Uściński, „Aida Media”, nr 6/1999
Wasilewskiemu zawdzięczamy trzy książki poświęcone reklamie, a w zasadzie księgi, bo są to edycje opasłe, w albumowym formacie, pełne ilustracji itd. - jednym słowem nie jakieś tam skrypty, lecz zachęcające do lektury cymelia edytorskie. Pierwsze opracowanie to byli "Pionierzy i tytani polskiej reklamy" (1999) - książka sumująca najistotniejsze informacje o tradycjach, ewolucji i stanie rozwoju polskiego rynku reklamowego. W zasadzie był to niezwykle bogaty przewodnik branżowy, bezcenny dla zawodowców, ale i tych wszystkich, którzy chcieli "rozpoznać sytuację.
Leszek Żuliński, „Trybuna”, 4.04.2008
Choć opasły i wielki - tom "Pionierzy i tytani polskiej reklamy" wcale nie jest nudny, zwłaszcza w partiach, które prezentują sylwetki pionierów reklamy we współczesnej Polsce. Ukazują one bowiem mało znane, a z pewnością trudne do teoretycznego wykoncypowania, drogi dochodzenia do zawodu, powikłane losy zarówno osób, jak i agencji, wreszcie - autentyczne wypowiedzi bohaterów tej reklamowej przygody.
prof. Tomasz Goban - Klas, „Brief”, nr 9/1999
Piotrowi Wasilewskiemu i jego współpracownikom udało się stworzyć obszerną i aktualną (zakończoną na roku 1998) bazę danych, o którą niezwykle trudno w tak dynamicznej branży jak reklama. Autor książki, na co dzień kierujący agencją reklamową (a w latach 1991-1995 dyrektor najstarszego polskiego festiwalu Crackfilm), zna to środowisko od podszewki. W jednej publikacji zestawił nie tylko opinie twórców reklamy o sobie, ale także spostrzeżenia dziennikarzy i uniwersyteckich teoretyków. (...) W książce nie zabrakło również wypowiedzi o reklamowych obawach władz telewizji publicznej; opisy sytuacji, które jeszcze kilka lat temu wywoływały bezsenność prezesów, dzisiaj brzmią jak kiepski żart. Na początku lat 90. nie wyemitowano np. reklamy szyb pancernych, z powodu zbyt drastycznych scen - w filmie strzelano do człowieka. A co złego jest w postaci niemowlaka raczkującego po lśniącej posadzce łazienki? Proste - przecież dziecko jest w pomieszczeniu zupełnie samo, a to bardzo niebezpieczne. W trosce o widzów żądano tłumaczenia na język polski sloganów; nawet wspólnych dla kampanii na całym świcie i w rezultacie nieprzetłumaczalnych.
Aleksandra Nalepa, „Gazeta Wyborcza”, 18.06.1999
Już po pobieżnym przekartkowaniu tomu przygotowanego przez szefa krakowskiej Agencji Wasilewski i jego współpracowników wiadomo, że mamy do czynienia z dziełem niezwykłym, jakiego jeszcze nie było na rynku. Atutem jest jednak nie tylko jego... pionierskość, ale przede wszystkim rzetelność olbrzymiej, podanej na 440 stronach ilości informacji. Co ciekawe, podane zostały one w przystępny sposób, dzięki czemu treść książki może zainteresować nie tylko specjalistów z branży reklamowej. Pracownicy agencji reklamowych, niezależni twórcy czy studenci, powinni zapoznać się również z opiniami środowiska o problemach polskiej reklamy. Nie brak też jej historii, rankingu agencji. Najciekawiej, przynajmniej dla laika, prezentuje się jednak bogato ilustrowana część poświęcona najlepszym kampaniom lat 90. Dzięki niej możemy się bowiem dowiedzieć, jak powstały prezentacje produktów, takich jak Frugo, Lotto, Pollena 2000, mleko Łaciate, margaryna Kama, czy zupy Knorra. Wertując dalej almanach Wasilewskiego, trafiamy na równie znakomitą analizę najlepszych haseł lat 90. ( m.in. "No to Frugo", "Red Bull doda Ci skrzydeł", "Mariola okocim spojrzeniu", czy "Czas na EB" ), której dokonał prof. Jerzy Bralczyk. Copywriterzy, poloniści, ale i zwykli zjadacze chleba będą zachwyceni ...
ART, „Gazeta Krakowska”, nr.142/1999
Wasilewskiemu udało się po ponad dwóch latach pracy, niekiedy wręcz mrówczej, zebrać w jedną całość i wydać w pięknej graficznej formie książkę „Pionierzy i tytani polskiej reklamy”, czyli pierwsze w Polsce, najpełniejsze z obecnie możliwych kompendium informacji o rodzimej reklamie i jej najważniejszych twórcach. Na 440 dużych kartach krakowski autor i grono zaproszonych przez niego fachowców (m.in. prof. Jerzy Bralczyk, dr Zbigniew Bajka) wszechstronnie postarali się udokumentować i opisać postaci (900 sylwetek, 289 biogramów), zaprezentować największe kampanie, reklamodawców, konkursy.
Dariusz Łanocha, „Trybuna”, nr 150/1999
